ISO22001:2005
ISO 22000
Or
Haccp
مردم انتظار دارند غذايي كه مصرف مي كنند سالم ومناسب باشد. بيماري وآسيب ناشي از مواد غذايي در بهترين حالات نامطلوب ودر بدترين شكل مي تواند كشنده باشد. ولي پيامدهاي زيانبار ديگري نيز دارد. شيوع بيماري ناشي از غذا مي تواند به تجارت و توسعه جهانگردي (توريسم) آسيب وارد سازد و به از دست رفتن درآمد، عدم اشتغال وپيگرد قانوني منجر شود.
درعين حال فساد غذا باعث افزايش ضايعات و هزينه مي شود و مي تواند برتجارت غذا و اطمينان مصرف كننده تاثير منفي بگذارد.
تجارت بين المللي غذا و افزايش صادرات از نظر اقتصادي و اجتماعي حائز اهميت است و سبب سهولت گسترش بيماري در سراسرجهان نيز مي شود .عادات غذايي در بسياري ازكشورها در طول دو دهه گذشته دستخوش تحول گرديده و توليد مواد غذايي جديد و تكنيكهاي آماده سازي وتوزيع درگستردگي اين امر موثر بوده است.
بنابراين ، كنترل بهداشتي كارا براي اجتناب از به خطر افتادن سلا متي انسان و نتايج اقتصادي نامطلوب ، فساد مواد غذايي و بيماري هاي ناشي ازغذا و صدمات حاصله ضروري است. همه افراد ، از جمله كشاورزان ، دامداران ،توليدكنندگان ، دست اندركاران موادغذايي و مصرف كنندگان ، در قبال حصول اطمينان از ايمني و مناسب بودن غذا براي مصرف مسئوليت دارند.
اينگونه سیستمهای مدیریتی بنيادي استوار براي حصول اطمينان از بهداشت و سلامت مواد غذايي فراهم آورده است و بايد همگام و همراه با آيين كارهاي بهداشتي (درموارد مقتضي)و راهنماها و معيارهاي ميكروبيولوژيكي رعايت شود . در اين راستا زنجيره غذايي از توليد اوليه تا مصرف نهايي مورد بحث قرار مي گيرد در هر مرحله كنترلهاي بهداشتي كليدي ذكرميشوندواستفاده ازسيستم تجزيه وتحليل خطرونقاط كنترل بحران(HACCP)، هرجا كه ممكن باشد پيشنهاد مي گردند.كنترلهاي شرح داده شده دراين استاندارد ISO22000 در سطح بين المللي براي حصول اطمينان از ايمني ومناسب بودن ماده غذايي براي مصرف ضروري تشخيص داده شده اند.اين سیستم براي دولتها ، صنعت(شامل توليد كنندگان اوليه ، توليدكنندگان ، خدمت دهندگان وخرده فروشها) و مصرف كنندگان توصيه شده است. در تمام بخش هاي اين سیستم اهدافي كه بايد به آن دست يافت ونيز اصولي كه در وراي اين اهداف در رابطه با ايمني ومناسب بودن مواد غذايي وجود دارد ، بيان مي گردد.
اگرچه ممكن است عمليات بهداشتي بر مواد غذايي مختلف با يكديگر تفاوت بسيار داشته باشد ولازم شود در موارد مقتضي از آيين كارهاي خاص استفاده شود، ولي دراين سیستم بر اساس الزامات و استانداردهای موجود ملی و بین المللی کنترلهای مورد نیاز بهداشتی كه در طول زنجيره غذايي تا مرحله فروش بايدبكار رودمشخص می نماید. حتی این استاندارد فاکتورهائی را که مصرف کننده بایستی در نظر داشته باشد تا ماده غذائی فاسد نشود را در بر دارد.
سوال اساسي درهر مورد اين است كه از نظر ايمني و مناسب بودن غذابراي مصرف چه چيزي لازم و مناسب است ؟ اين استاندارد موارد مناسب را نشان مي دهدكه چنين پرسشهايي احتمالا در كجا مطرح مي گردد. در هنگام تصميم گيري در مورد اينكه آيا شرايط مورد نظر ضروري هستند يا مناسب؛ميزان احتمال خطر مي بايست ترجيحاً در چهار چوب (HACCP) مورد ارزيابي قرار گيرد.بدين ترتيب شرايط موجود در آيين كارانعطاف پذيرند ودر راستاي هدف كلي توليد غذاي سالم ومناسب براي مصرف تدوين شده اند:لازم به ذکر است تنوع زياد فعاليت ها و احتمال ميزان خطر در توليد غذا مد نظر خواهد بود .
لازم به یاد آوری است GMPوCCP به عنوان فاکتورهای اولیه پیاده سازی سیستم HACCP,و یا ISO 22000 خواهد بود .و به عنوان یکی از ابزار های قدرتمند این سیستمها استفاده می شود .
سازمانها بر اساس تمایل می توانند GMPوCCP را در سازمان خود به صورت مستقل نیز پیاده سازی نمایند،ولیکن جای تامل دارد. زمانی که 75% کار انجام گرفته باشد آیا صرفه ریالی و یا صرفه زمانی و معنوی دارد که 25%باقیمانده سیستم پیاده نشود.تا بتوان در مجامع بین اللملی ادعا به ایمنی صنایع غذائی را داشته باشیم ؟
امید است این مختصر توانسته باشد چکیده ای از بینهایت مزایای پیاده سازی سیستمهای مدیریت در صنایع را عنوان و تا بتوان بر اساس آن تصمیمات جامعی در راستای هر چه آباد تر نمودن کشور عزیزمان ایران گرفته باشیم .